Απιστία και γάμος

Η συζυγική λατρεία και ο γάμος είναι στενά συνυφασμένες  έννοιες με την αποκλειστική  σεξουαλική  πίστη, τουλάχιστον  σε ένα θεωρητικό επίπεδο και σε ένα μεγάλο ποσοστό της κουλτούρας της δυτικής κοινωνίας. Μια έρευνα που διεξάχθηκε στην Μεγάλη Βρετανία (sexual behavior in Britain), έδειξε πως η συζυγική πίστη αποτελεί βασικό στοιχείο μιας επιτυχημένης συζυγικής σχέσης. Παρόλα  αυτά, η κλινική πρακτική αποδεικνύει πως η πραγματικότητα δεν είναι  πάντα ακριβώς έτσι.
Τελευταίες μελέτες δείχνουν πως οι σημερινές γυναίκες και άντρες γίνονται ολοένα και πιο ανεκτικοί στην συζυγική σεξουαλική απιστία , καθώς μεταβάλλονται οι πεποιθήσεις  τους σχετικά με την φύση των  εξωσυζυγικές σχέσεων ,τις  συνέπειες και  τα κίνητρα   διατήρησης  του γάμου.

Έχουν λοιπόν παρατηρηθεί τρεις   βασικοί  τύποι   απιστίας. Ο πιο συχνός και “παραδοσιακός” τύπος    περιλαμβάνει την σεξουαλική εμπλοκή με τρίτο άτομο , γεγονός που παραμένει κρυφό από τον ή την σύντροφο. Ο δεύτερος αναφέρεται ,στην “παράλληλη μοιχεία”, όπου ο εξωσυζυγικός δεσμός αποκαλύπτεται και ο/η σύζυγος,  αποφασίζει  να  ανεχτεί το γεγονός, χωρίς ο γάμος να οδηγείτε σε διάλυση. Ο τελευταίος  ονομάζεται “ ψυχαγωγική παραλλαγή”  όπου συνυπάρχουν η διάθεση για εξωσυζυγικές σχέσεις  και παράλληλα επιθυμία να παραμένει ο γάμος ως έχει, με την προϋπόθεση ότι  ο σύντροφος θα συναινέσει(μάλλον σπάνιος τύπος μοιχείας). Κι αν οι   “περιστασιακές ερωτικές σχέσεις”  συνήθως δεν απειλούν έναν  γάμο με διάλυση , δεν ισχύει   το ίδιο και με τις συνεχιζόμενες εξωσυζυγικές σχέσεις  ,οι οποίες συχνά οδηγούν το άτομο  στο να εγκαταλείπει  τον σύζυγο, μαζί και τον γάμο.

Οι λόγοι που οδηγούν τους συζύγους σε εξωσυζυγικές δραστηριότητες ποικίλουν. Ένα ποσοστό  δημιουργίας εξωσυζυγικών  δεσμών   , συνδέεται με την γέννηση του πρώτου παιδιού, όπου το σεξ είναι λιγότερο διαθέσιμο και το άγχος είναι ιδιαιτέρα έντονο κατά την περίοδο αυτή . Η κρίση  της μέσης ηλικίας αποτελεί επίσης ισχυρό αίτιο για την σύναψη σχέσεων εκτός γάμου, όπως επίσης η εκδήλωση μιας ασθένειας ή ατυχήματος στον έναν από τους συζύγους. Κυρίως  όμως η δημιουργία εξωσυζυγικών σχέσεων είναι  αποτέλεσμα συζυγικής δυσαρέσκειας. Έχει βρεθεί πως οι άντρες αναζητούν την σεξουαλική ικανοποίηση έξω από τον γάμο ,ενώ οι γυναίκες κυρίως την συναισθηματική, χωρίς αυτό να ισχύει κατά κανόνα ή να απενοχοποιεί ανάλογα ,  τις επιλογές τους, που δρουν ούτως η άλλως σε βάρους του άλλου.

Άλλοι σημαντικοί λόγοι που οδηγούν στην απιστία:

– Έλλειψη οικειότητας και ουσιαστικής επικοινωνίας με τον/την σύζυγο
– Απουσία συναισθηματικής κάλυψης
– Αισθάνονται ότι αγνοούνται, ότι δεν ακούγονται, ότι δεν αναγνωρίζεται η προσωπική τους αξία μέσα στον γάμο
– Έχουν  χαμηλή αυτοεκτίμηση και νιώθουν   ανίκανοι/ες να προσφέρουν χαρά στον σύζυγο και καταφεύγουν σε μια άλλη σχέση ώστε να αισθανθούν πως κερδίζουν ξανά την προσοχή κάποιου άλλου ανθρώπου
– Αναζήτηση  αισθημάτων ενθουσιασμού, έρωτα και   ανανέωσης. Μέσα από τις εξωσυζυγικές  σχέσεις οι σύζυγοι αναζητούν κίνητρα, για αποκάλυψη  κρυφών πτυχών της προσωπικότητας  τους, που πιθανόν δεν εκφράζονται / ικανοποιούνται   μέσα στον γάμο
– Αναζήτηση επιβεβαίωσης ότι παραμένει  σεξουαλικά επιθυμητός /η . Δεδομένου πως  μέσα από  την   ερωτική έκφραση και την ενεργή  σεξουαλικότητα  το άτομο αντλεί δύναμη και  κίνητρα για ζωή.

Τα άτομα που δημιουργούν και συντηρούν παράνομες σχέσεις νιώθουν ασυνείδητα  ενοχές και αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό τους  ,ακόμη και αν έχουν κατορθώσει να “δικαιολογήσουν”  στο μυαλό τους, αυτή τους την επιλογή. Οι σχέσεις εκτός γάμου  έρχονται παραδόξως αντιμέτωπες με βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις ,ώστε είναι μάλλον απίθανο να μην συνοδεύονται από αισθήματα λάθους, ενοχών  και κοροϊδίας. Αντίστοιχα οι ψυχολογικές  συνέπειες για τον προδομένο σύζυγο είναι οδυνηρές αφού αισθάνεται ταπεινωμένος, συντετριμμένος και αβοήθητος. Η εμπιστοσύνη δύσκολα κερδίζεται πάλι, ενώ οι πληγές δεν φαίνεται να επουλώνονται εύκολα  με απολογίες και μετανοητικούς όρκους.

Το πιο πιθανό αποτέλεσμα των εξωσυζυγικών σχέσεων δεν είναι όπως φαίνεται πάντα η λύση του διαζυγίου, αλλά η αναγνώριση της απιστίας ως ένα σημάδι οικογενειακής κρίσης ,που ζητά απεγνωσμένα λύσεις. Επομένως η αποκάλυψη της σχέσης εκτός γάμου  αποτελεί την αφετηρία σε μια προσπάθεια επίλυσης των δυσκολιών των συζύγων που θα αποκαταστήσουν από κοινού και σε βάθος τα προβλήματα. Αν αυτό δεν επιτευχθεί με αποτελεσματικό και ουσιαστικό  τρόπο, πιθανόν δημιουργηθούν και άλλες εξωσυζυγικές σχέσεις στην συνέχεια διαιωνίζοντας και ενισχύοντας τα θέματα. (ενίσχυση φαύλου κύκλου).

Πολλές φορές τα ζευγάρια αγνοούν  τον ρόλο και τις προσωπικές ευθύνες   μέσα στο γάμο , αναζητώντας μια καλύτερη ζωή με κάποιον άλλο σύντροφο. Σύντομα  όμως απογοητεύονται ,διαπιστώνοντας πως τα ίδια προβλήματα  που αποτέλεσαν αιτία διάλυσης της πρώτης σχέσης, εμφανίζονται ως δια μαγιάς και στην επόμενη σχέση τους. Αυτό αποτελεί  αδιαμφισβήτητο στοιχείο που δίνει πληροφορίες τόσο για την σχέση του ζευγαριού , όσο κυρίως  για την ατομική  συμπεριφορά  των συζύγων μέσα σε αυτή.

Μια αποδεδειγμένα αποδοτική διαχείριση της απιστίας είναι η  αναζήτηση  αληθινών  λύσεων στα θέματα  που προκαλούν συμπεριφορές απιστίας στον γάμο. Η απιστία είναι το σύμπτωμα και όχι το ίδιο το πρόβλημα ανάμεσα στα ζευγάρια. Τα ζευγάρια που καταφεύγουν σε ειδικούς έχουν στατιστικά περισσότερες πιθανότητες να βγουν δυνατοί μέσα από τέτοιου είδους δοκιμασίες, ώστε να συνεχίσουν μαζί δυνατότεροι και με καλύτερη γνώση του εαυτού τους! Η λύση της απιστίας είναι σκληρή, ή τουλάχιστον πιο οδυνηρή από ότι το να στρέψει κανείς το βλέμμα του, προς τον ίδιο του  τον εαυτό.

 Όλα όσα μας ενοχλούν στους άλλους μπορούν να μας οδηγήσουν στην κατανόηση του εαυτού μας.

Karl Jung, 1875-1961, Ελβετός ψυχίατρος